پایگاه خبری تحلیلی نسیم دلفان اولین رسانه رسمی و دارای پروانه انتشار شهرستان دلفان
توسعه در فرهنگ امروزی ما شاید از نظر لفظ تازه باشد اما از نظر معنا تازه نیست. واژه توسعه (development) از نظر لغوی به معنی بسط یافتن، درک کردن، تکامل و پیشرفت است…
نسیـــم دلفـان – به گزارش یافته ، در این نوشتار چرایی توسعه‌نیافتگی استان لرستان، با وجود داشتن استعدادهای معنوی و مادی فراوان را بررسی می‌کنیم. بارها شنیده‌ایم که کسانی می‌گویند مردم لرستان توسعه نمی‌خواهند و تمایلی به آن نشان نمی‌دهند. گویی که نسبت این مردم با توسعه مثل نسبت جن با بسم‌الله است.
در بحث توسعه‌نیافتگی هر استان دو عامل نقش مهمی را ایفا می‌کنند:
۱- عوامل درون استانی ۲- عوامل بیرون استان یا به عیارت ساده‌تر نوع نگاه دولتمردان به استان.
استان لرستان از جمله استان‌های کشور است که همچنان ردیف توسعه‌نیافتگی را به خود اختصاص داده است. پاره‌ای از مطالعات نشان می‌دهد در توسعه‌نیافتگی استان متغیرهای زیادی از نبود راه‌های مناسب، شرایط هشت سال جنگ تحمیلی، وجود مدیریت بومی ناکارآمد و غیر‌بومی ناکارآمدتر و ناآشنا به منطقه، بحران خودباوری نیروهای بومی استان و صد متغیر و عامل دیگر دخیل بوده که موجب شده‌اند لرستان جایگاهی غیر قابل تحمل در بحث توسعه‌نیافتگی را به خود اختصاص دهد.
شاید بتوان به این نتیجه رسید که عدم سرمایه‌گذاری در داخل استان، نبود نقدینگی کافی برای سرمایه‌گذاری، عدم حمایت از نیروهای کارآمد ، گزینشی عمل کردن در توزیع اعتبارات سالانه کشور را به عنوان عوامل موثر در عقب‌ماندگی استان مهم ارزیابی کرد که موجب شده‌اند استان لرستان همچنان در فاز توسعه نیافتگی قرار گیرد. ضمن این که به استناد بررسی‌های به عمل آمده می توان عدم تمایل سرمایه‌گذار هم استانی در استان، نبود تعامل بین نخبگان، استفاده از نیروهای ناکارآمد و غیر‌متخصص در تصدی برخی مناصب اجرایی، کلنگ‌زنی غیر کارشناسی و عدم توجه به کارهای کارشناسی، رابطه بازی در انتصاب‌ها، دخالت بیش از حد برخی نمایندگان در عزل و نصب مدیران و اختلاف بین نمایندگان (که مربوط به دوره خاصی نبوده و از دور اول تا امروز وجود دارد.)، مدیران ناکارآمد وناآشنا به قانون، عدم بهره‌گیری از حوزه‌های مهم و حیاتی استان که دارای پتانسیل هستند، مانند بخش‌های کشاورزی و گردشگری را از جمله عوامل مهم در توسعه‌نیافتگی قلمداد کرد، اما باید توجه داشت بحران نفوذ هم استانی‌ها در مرکز کشور و عدم تاثیر‌گذاری آن‌ها در تخصیص اعتبارات به استان و فراهم کردن زمینه لازم جهت توجه ویژه مسئولین و دست‌اندرکاران کشوری به این نقطه از کشور میتواند در بحث تثبیت موقعیت پیرامونی لرستان نقش به سزایی داشته باشد.
برخی استان‌های کشور که موقعیت ممتازی در مقوله توسعه دارند نه از منابع عظیم نفتی برخور دارند و نه دارای معادن و منابع عظیم هستند، اما وقتی شرایط اقتصادی آن‌ها را مورد مطالعه قرار می‌دهیم به فاکتورهای مهمی در توسعه‌یافتگی آن‌ها دست می‌یابیم و روی همین اصل است که این سوال مطرح می‌شود چرا وجود ۲۳ رودخانه دائمی که میزان آب به دست آمده سالیانه استان از منابع زیرزمینی حدود ۵٫۱ میلیارد متر مکعب می‌باشد(۱)، معادن عظیم سنگ و گچ و….، چاههای نفتی ،طبیعت بکر و صدها فاکتور مثبت منطقه از قبیل شرایط مناسب آب و هوایی،زمینها ودشتهای وسیع و مستعد قابل کشت ،هزاران استعداد آماده به کار نیروی انسانی که بسیاری از آن‌ها استان را ترک نموده، نتوانسته‌اند در توسعه یافتگی این حوزه جغرافیایی اثر گذار باشد.
متاسفانه برای تحقق برنامه‌های توسعه‌ای در استان لرستان در حیطه عمل مشکل داریم. در پایان مسئولیت مدیران و دست‌اندرکار در لرستان همیشه از خدمات شایسته‌شان تقدیر می‌شود و هرگز کسی سراغ نمی‌گیرد که این همه کم‌کاری، ندانم‌کاری، بی‌برنامگی، اتلاف فرصت‌ها، کلنگ‌های غیرکارشناسی و ….. متوجه چه کسانی بوده است؟ هر استاندار که دوران خدمتش در لرستان به پایان می‌رسد در بیلان کاری که می‌دهد اکثراً جمله اول و کلیشه‌ای آن‌ها این است: “امنیت را به استان لرستان آورده‌ایم” این در حالی است ۳۱ درصد کل جرم‌های کشوردر حوزه دو استان تهران و البرز رخ می‌دهد و از لحاظ امنیت لرستان جزء امن‌ترین استان‌های کشور می‌باشد که این یک فاکتور مثبت برای استان به شمار رفته و میتواند به جذب حداکثری سرمایه‌گذار در استان کمک شایانی بکند.
استان لرستان جزء معدود استان‌های کشور می باشد که در زیر زمین طلای سیاه (نفت) در بالای آن طلای آبی (آب) و در سطح زمین طلای سبز (طبیعت) دارد. استان لرستان ۷۱۳۶۵۸ هکتار زمین کشاورزی مرغوب و آب و هوای مناسبی (۱۲ درصد منابع آبی کشور و سومین استان پرآب کشور) برای کشت و کار دارد به همین علت در زمینه بسیاری از محصولات کشاورزی و دامی در کشور، از اهمیت خاصی برخودار است. در لرستان سالانه ۳۶ هزار تن انار، ۳۰ هزار تن سیب درختی، ۲۰ هزار تن انجیر سیاه (نوبرترین انجیر سیاه جهان)، ۱۴ هزار تن ماهی، ۱۵۰ هزار تن حبوبات، هزار تن عسل و ۳۵۰ هزار تن شیر تولید می‌شود.
با توجه به این ظرفیت‌های بالا، به علت کمبود صنایع تبدیلی و فرآوری به ویژه در بخش کشاورزی و دامپروری در استان لرستان، برخی محصولات از استان خارج می‌شوند که چنین امری خود سبب افزایش هزینه‌ها و عدم توسعه صادرات خواهد شد. متاسفانه این محصولات تولیدی بدون این که نام لرستان را یدک بکشند با قیمت بسیار پائینی به استان‌های دیگر صادر می شوند و در آن‌جا پس از فرآوری و بسته‌بندی، با قیمتی چند برابر و با نشان دیگر استان‌ها فروخته می‌شوند!
انتظار می‌رود با وجود این همه فاکتور مثبت، استان لرستان بیش‌تر و بیش‌تر مورد توجه قرار داده شود. نیاز امروز استان اتحاد و هم‌گرایی و تفاهم در همه مباحث توسعه از قبیل سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است که بایستی نخبگان و کسانی که دائیه‌دار خدمتند با تمام وجود وقت خود را صرف برنامه‌ریزی اصولی نمایند بلکه تحقق توسعه امکان‌پذیر شود.
مجتبی پسند/ پلدختر__________________________
پی‌نویس:
(۱). اطلس فرهنگی ایران/ جغرافیا/ جغرافیای استان‌ها/ منابع آب