
✍️محبوبه بابایی محمدی / * دکتری جامعه شناسی روستایی دانشگاه تهران.
*پژوهشگر حوزه جامعه شناسی روستایی و عشایری
🔻بی نظمی اجتماعی و رفتارهای غیرمدنی
امنیت وجودی و اعتماد بنیادی را در شهرستان دلفان تضعیف نموده است. این روزها، با زنان زیادی در شهرستان دلفان برخورد داشتهام که جواهرآلات قیمتی خود و دخترکانشان را از تن در آورده و در پستوی خانه ها مخفی کرده اند و با نگرانی نظاره گر بازی کودکان خود در کوچه هستند، و گفتگوی روزانه مردان و زنانه در کوچه، خیابان، بازار و محفلهای خویشی و دوستی حول قتلها، خشونتها و سرقتهای جاری در شهر است، پنجره های امنیت شهر در حال شکستن است و صدای شکستن پیله محافظ شهر به گوش میرسد. به راستی چه چیزی بانی هراس و وحشت مردم شهر و روستاهای دلفان شده است؟، چرا هر روز منتظر شنیدن خبر جدید از خشونت، سرقت و قتل در کوچه و برزن این شهر هستیم؟. در چند ماه اخیر قتل ها، سرقتهای مسلحانه و نزاعهای خیابانی مردم را شوکه کرده است.
🔻هراس ناشی از افزایش آسیبهای اجتماعی در وضعیت فعلی منحصر به شهرستان دلفان نیست. در واقع، تحریمها، وضعیت اقتصادی و شیوع کرونا طی سالهای اخیر شرایط سختی را برای مردم رقم زده است. اما آنچه که باعث شده است که خشونت و ناامنی به طرز آشکاری خود را در شهرستان دلفان نشان دهد، انعکاس روایت متفاوتی از وضعیت در این شهرستان است. تجربه زیسته در شهرستان دلفان و آمارها
و گزارشها حاکی از این است که در این شهرستان پتانسیلهای منحصر به فردی از قبیل نیروی انسانی در سن کار، اراضی دیم، آبی، باغات، مراتع و جاذبه های گردشگری طبیعی و تاریخی وجود دارد. این شهرستان از قطبهای تولید محصولات کشاورزی، لبنی، عسل و صنایع دستی در استان لرستان شناخته شده است و دانش بومی ساکنان این شهرستان بیشتر در این حوزهها میباشد.
🔻 جمعیت فعال و شاغل در شهرستان دلفان بعد از اشتغال در بخش کشاورزی و دامداری در بخش خدمات مشغول به فعالیت هستند. در پی اشاعه کرونا اکثر فعالیتهای خدماتی متوقف شدهاند و این وضعیت باعث شده است که طیف زیادی از جمعیت این شهرستان بیکار شده و به شدت از ویروس کرونا متاثر شوند و با چرخه های نامساعد فقر دست به گریبان شوند.
🔻از سویی خشکسالی باعث شده است، نابسامانی وضعیت کشاورزی و به تبع آن بالا رفتن ارزش نهادههای دامی باعث کاهش ارزش محصولات دامی و از جمله گوشت شده است. تحت این شرایط، جمعیت فعال در حوزه کشاورزی و دامداری نیز با ورشکستگی مواجهه شدهاند.
🔻فقر و بیکاری ناشی از بحران اقتصادی دوران کرونا شهرستان دلفان را وارد بحران های جدی کرده است که بخش از این بحران در سطح افزایش سطح سرقت نزاع خیابانی خود را ظاهر کرده است. اما بخش دیگر که فعلاٌ مجال ظهور نداشته است و در آینده پیامدهای آن بارز میشود. گرایش به اعتیاد، انزوا و افسردگی است.
🔻با این همه،ضروریست سیاستگذاری و برنامهریزیهای عاجل و بلند مدت توسط متخصصان امر در این زمینه صورت پذیرد.
لازم است که ارتباط موثقی بین نیروی انسانی و پتانسیلهای این شهرستان برقرار شود، که با تغییرات جوی و بحرانهای موقتی پیامدهای خشن و سریع در وضعیت اقتصادی مردم ایجاد نگردد. متاسفانه هنوز در شهرستان دلفان ما شاهد استفاده از روش های سنتی و مرسوم کشاورزی و دامداری هستیم.
هر چند این روشها منسوخ شده است، ولی همچنان در شهرستان دلفان این روند تداوم پیدا کرده است.
در واقع کشاورزی و دامداری سنتی همواره به عنوان یکی از چالش ها و تنگناهای توسعه محسوب میشوند. این نوع کسب و کار به سرعت از تغییرات جوی متاثر گشته و باعث چالش های فوری اقتصادی خواهد بود. بنظر میرسد که انتقال نیروی انسانی در شهرستان دلفان از بخش کشاورزی و دامداری سنتی به مدرن و همچنین انتقال نیروی خدماتی و کم مهارت به بخش صنعت از تکرار این وضعیت در شرایط های مشابه در آینده جلوگیری خواهد کرد و شاهد تداوم هراس و ناامنی ناشی از آسیب های اجتماعی متاثر از بحران های اقتصادی نخواهیم بود.