سه شنبه , ۲۸ فروردین ۱۴۰۳

روایت یک دلشده/استاد نجفعلی میرزایی/گنجینه ایی بزرگ از ادب و موسیقی

نسیم دلفان – کیومرث میرزابیگی 3این هنرمند مردمی گنجینه ایی بزرگ و تمام نشدنی از موسیقی و ادب فرهنگ قومش بود که عاشقانه در خدمت فرهنگ و هنر مردمانش قرار گرفت ، استاد با تمام وجودش بخش بزرگی از فرهنگ ، سنت ، آیین و اعتقادات ما را  برایمان مهربان تر از همه باز گو می کرد…

……………………….. گرد آورنده کیومرث میرزابیگی ………………………….

بزرگ بود

و از اهالی امروز بود

و با تمام افق های باز نسبت داشت

و لحن آب و زمین را چه خوب می فهمید .[۱]

سالهای نه چندان دور در همسایگی پدران ما کودکی دیده به جهان گشود که تا پایان عمرش آیینه ای از اخلاص و زیبایی برای قومش بود. او در مکتب هنر به تمام معنا هنرمند بود و  هنر را چه خوب می فهمید ، پنجه های شیرین هنرمندش روایتگر فرهنگ و آیین باستانی مردمانش بود که روح خسته ایل و تبارش را گهگاهی تسکین میداد. او که مطاع دنیا را نمی خواست، تا پایان عمر گرانبهایش نپذیرفت تا اهل دنیا به خاطر آنچه که تنها سرمایه اش بود برایش دستی تکان دهند . برای کودکان ، زنان و مردان قبیله اش نغمه های زیبا می نواخت تا روح خسته ی مردمانش و همزبانانش را به قول آن شاعر بزرگ « دمی بیاساید » .هیا هوی جهانیان را نمی دید و به دوراز چشم همه دنیای درون خود را سرشار از نغمه و ساز میکرد .  و چه آزاد بود. این هنرمند مردمی گنجینه ایی بزرگ و تمام نشدنی از موسیقی و ادب فرهنگ قومش بود که عاشقانه در خدمت فرهنگ و هنر مردمانش قرار گرفت ، استاد با تمام وجودش بخش بزرگی از فرهنگ ، سنت ، آیین و اعتقادات ما را  برایمان مهربان تر از همه باز گو می کرد تا دانسته باشیم فرزندان کدام تاریخ و فرهنگیم . باید پذیرفت که افتخارات این قوم از کران تا کران است و برگ برگ تاریخ کهن این قوم به نام سرافرازان  بزرگی مزین شده است که با نهایت تاسف و شرم فراوان جوانان این مرز و بوم بیشتر از آنچه که تصور میرود از تاریخ و هویت خود بی خبرند.

مرحوم میرزایی 1

استاد نجفعلی میرزایی در سال ۱۳۰۴ هجری شمسی در قریه مرادآباد نورعلی در شهرستان دلفان دیده به جهان گشود. در اوان جوانی بود که استاد از نعمت پدر محروم گشت. استاد از همان دوران کودکی به موسیقی علاقه وافری نشان می داد و در طول ساعات شبانه روز و فارغ از مسایل و مشکلات زندگی به ساز تنبور می پرداخت و با الهام گرفتن از موسیقی اعتقادی و عرفانی اش در خدمت موسیقی آیینی و باستانی خود قرار گرفت. استاد میرزایی در زمان خدمت سربازی سواد خواندن و نوشتن را فرا گرفت ، او اکثر مقامهای موسیقی عرفانی را با تمام احساس و توان خویش می نواخت. وی پیش از انقلاب همراه با زنده یاد امام قلی امامی معروف به عزیزی که برجسته ترین تنبور نواز دهه ۵۰ در لرستان بود, در چندین جشنواره کشوری حضور داشته است. مهارت استاد میرزایی در نوازندگی ساز سنتی تنبور و همچنین هوش و حافظه فوق العاده ایشان در رابطه با یادگیری مقام های موسیقی  آیینی، او را به عنوان یکی از برجسته ترین نوازندگان مطرح سازسنتی تنبور در دهه پنجاه در لرستان معرفی نموده است .

نجفعلی میرزایی در آخرین سالهای عمر خویش در برنامه رادیو و تلویزیونی (گذری بر موسیقی لرستان) به اجرای مقام های متعددی از سروده های یارسان پرداخت. از جمله این مقامها ضامن آهو , شهر بی صدا ، یاوران و چندین اثر دیگر بود. استاد موسیقی را به عنوان یک شغل و حرفه نگاه نمی کرد که شاید از این طریق امرار معاش نماید بلکه موسیقی برای او فقط جنبه اعتقادی داشت که با اشتیاق تمام و با نگاهی عاشقانه به این امر می پرداخت . شغل اصلی استاد یک مغازه محقر بود که نتها درآمد زندگی او بود. تاکید استاد نجفعلی میرزایی در هنگام نواختن موسیقی ؛ تن پاک , لباس پاک , دیده پاک , و دل پاک در حضور جم با کمر بسته , پلک بسته , دو زانو نشسته تا مقام موسیقی واقعی اجرا شود .

استاد میرزایی بعد از عمری اخلاص در خدمت موسیقی و فرهنگ باستانی قومش رسالتی را که بر عهده داشت به نحو احسن انجام داد و بدون هیچ نقصی به پایان برد . بی شک خدمت این استاد بزرگ به مردم ایل و تبارش و به فرهنگ بزرگ آنان ستودنی است ،و خدمت بی رنگ وریای ایشان به موسیقی باستانی قوم لک از هر جهت قابل تقدیر است . و سرانجام استاد بعد از عمری تلاش در زمینه موسیقی  در سن ۶۷ سالگی در سال ۱۳۷۱ در شهرستان دلفان دیده از جهان فرو بست و به جوار حق پیوست. استاد از معدود افرادی بود که گنجینه ایی بزرگ از ادب و موسیقی را با خود به دل خاک برد ، روحش شاد.


[۱] – برگرفته شده از اشعار زنده یاد سهراب سپهری

۳ نظر

  1. خوب بود

  2. عالی بود-منتظر مطالب جدید هستم

  3. سيد مجتبي حسيني (هيربُد)

    روحش جاودان
    یا علی مدد

پاسخ دادن به سيد مجتبي حسيني (هيربُد) لغو پاسخ

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *