اما چه سود که از این شدت بارندگی ها سود چندانی عاید مردم محروم دلفان نشده است زیرا به علت عدم وجود سدهایی برای آبگیری ، باران های سیل آسا راهی دیگر مناطق شده و در واقع زحمتش برای ما و رحمتش برای دیگران بوده است…
نسیـــم دلفـان – روزنامه دولتی ایران طبق گزارشی با عنوان “آیا دوره خشکسالی رو به پایان است؟” آمار و ارقامی را ارائه داد که اندکی قابل تامل است ، به طور مثال در این گزارش آمده است : طبق گزارش روزنامه دولت سدهای نورآباد لرستان با افزایش ۱۰۹ درصدی در رتبه های برتر کشور در بحث آبگیری قرار گرفته است!!!
روزنامه ایران طی این گزارش نوشت :
«سالی که نکوست از بهارش پیداست.» این ضربالمثل را معمولاً به عنوان کنایهای منفی به کار میبرند اما امسال واقعاً بهار نیکو را از همان نخستین روزهای سال تجربه کردیم. برف و باران اگرچه مسافران نوروزی را غافلگیر کرد ولی چشمههای خشکیده دوباره جوشیدند و رودها سر به طغیان برداشتند و سدها پرآب شدند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران،چندسالی میشد که بارندگیهای بهاره به طرز محسوسی کاهش داشت و بحران بیآبی در بسیاری از استانها و کمآب شدن برخی از سدهای جنوبی کشور حکایت از وخیمتر شدن وضعیت آبی داشت. اینها همه یک طرف، مدیریت اشتباه آب و استفاده بیرویه و نادرست هم از سوی دیگر در این سالها یکسره وضعیت بد قبل را بدتر کرده است.
همین چند ماه پیش سازمان فضایی امریکا «ناسا» گزارشی پیرامون گرمایش جهانی و خشکسالی در ۳۰ سال آینده جهان منتشر کرد که برای ما حکم تابلو خطر داشت. در این گزارش آمده بود بررسیهای محققان نشان میدهد ۴۵ کشور جهان در معرض خشکسالی شدید هستند و ایران در رتبه چهارم فهرست هشدار قرار دارد. گزارشی نگرانکننده که در بخشی از آن به رودخانههای دجله و فرات اشاره شده بود و اینکه این رودخانهها چگونه بر اثر گرمایش زمین از یک سو و مسابقه سدسازی در منطقه از سوی دیگر بعد از رودخانههای هند، بیش از هر جای دیگر در حال از دست دادن آب هستند که خطر خشکیدن دجله و فرات برای ما به معنای از دست رفتن بارشهای پاییزه و تشدید پدیده گرد و غبار است.
در این گزارش به کشورهایی مثل ایران، عراق، ترکیه و سوریه هشدار جدی داده شده است که به خاطر استفاده نامطلوب از منابع آبی در معرض جدی خطر خشکسالی و بحران آب قرار خواهند داشت. در بخشی دیگر از این گزارش آمده که بعید نیست بین ۳۰ تا ۴۰ سال آینده، بخشهای وسیعی از ایران به بیابان مطلق تبدیل شود.
البته باید به این نکته هم اشاره کرد که کشورمان با میانگین بارش ۲۵۰ میلیلیتر در سال در مقابل ۹۰۰ میلیلیتر متوسط بارندگی جهانی به طور طبیعی در کمربند خشکی کره زمین قرار گرفته و از هزاران سال پیش نیز با بحرانهای کم آبی روبهرو بوده است.
با این همه با مدیریت صحیح آب به شکل سنتی همواره از پس این مشکل برآمده و خود را به بهترین شکل ممکن حفظ کرده است. حفر چاه و قناتهای فراوان در مناطق مختلف کشور هم گواه بر این ادعاست که کشورمان در طول هزاران سال با بحران کم آبی مواجه بوده و هم نشاندهنده مدیریت بینقص آن است و اینکه چگونه این بحرانهای شدید را براحتی و در سختترین شرایط پشتسرگذاشته است.
اکنون نیز زنگ خطر سالهاست که به صدا درآمده اما برنامهای دقیق برای رو به رو شدن با نقطه اوج آن وجود نداشته است. نشان به آن نشان که در شرایط وضعیت بد منابع آبی زیرزمینی، هم کشاورزی تشویق شده و هم تعداد چاههای عمیق مجوزدار و بیمجوز به شکل شگفتانگیزی زیاد شده است تا آنجا که اکنون یکی از مشکلات دولت پلمب کردن هزاران هزار چاه غیرمجاز و زنده کردن تالابهای کشور است.
با این وضعیت باید دست بهدعا برداشت که موج بارشها ادامه داشته باشد و بهاری که به نیکویی آغاز شده، سالی نکو هم در پی داشته باشد.
نوروز پرآب کشور
خوشبختانه بارشهای تابستانه و پاییزی سال گذشته نگذاشت چشمهها خشک شود و سدها به گل بنشینند. روند بارندگیها همه را امیدوار به زمستانی پربارش کرد ولی افسوس که میزان بارندگی درزمستان کمتر از آن چیزی بود که کارشناسان پیشبینی کردهبودند. کاهش بارش برف و باران در فصل زمستان نسبت به سال قبلش به حدی بود که برخی از استانها مثل یزد و خراسان رضوی و جنوبی و اصفهان با کاهش چند ده درصدی بارش نزولات آسمانی
روبهرو بودند.
با این وجود بارش برف و باران در پایان اسفندماه و اوایل فروردین کاهش بارشهای ۳ماهه زمستان را جبران کرد.
براساس آمار دفتر مطالعات پایه منابع آب وزارت نیرو، میانگین ارتفاع کل بارندگیهای کشور از اول مهرماه سال گذشته تا ۱۳ فروردینماه سال ۹۵ حدود ۱۸۱ میلیمتر است که این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دورههای مشابه (دورههای عادی بدون خشکسالی) ۵ درصد کاهش و نسبت به میزان بارندگی سال گذشته ۱۰درصد افزایش نشان میدهد. حجم بارندگی در این مدت معادل ۲۹۸ میلیارد و ۲۹۳ میلیون متر مکعب است. براساس همین گزارش حجم بارشها از سال ۸۹ که به میزان ۲۳۵ میلیارد و ۶۶۸ میلیون متر مکعب بوده به ۲۷۰ میلیارد و ۲۷۶ میلیون متر مکعب در سال آبی ۹۴ رسیده است که افزایش چشمگیری را نشان میدهد.
بارندگیهای ۶ ماه گذشته بخصوص بارشهای ۱۵ روز ابتدایی فروردینماه بیشتر سدهای کشور را پرآب کرده است. میزان بارندگی در استانهای ایلام، کرمانشاه، لرستان، کردستان و آذربایجانغربی نسبت به سال گذشته از افزایش ۲۰ تا ۵۰ درصدی برخوردار است.
سد دارتوت با افزایش ۹۴ درصدی، ایوان با ۱۲۹، ایلام ۲۶۶ و دهلران با ۲۵۶ درصد در استان ایلام بیشترین آبگیری را در بین سدهای کشور داشتهاند. البته سدهای نورآباد لرستان هم با افزایش ۱۰۹، سد پیرانشهر با ۹۴ و سد زاهدان با ۷۱درصد در رتبههای بعدی قرارگرفتهاند.
…
ما که هر چه بررسی و دقت کردیم متوجه نشدیم در این گزارش به کدام سدهای نورآباد دلفان اشاره شده است ، این در حالی است که در دلفان احداث سدهایی هم که از سالها پیش برای رونق کشاورزی و آبخیزداری این منطقه در نظر گرفته شده است به غیر از وعده هایی عمل نشده از سوی مسئولین هیچ نتیجه ای در بر نداشته است.
البته شاید نگارنده این گزارش منظورش افزایش ۱۰۹ درصدی بارندگی در دلفان بوده است که در این صورت ما نیز تحلیل ایشان را می پذیریم زیرا در استان لرستان از جمله دلفان بارندگی های خوبی داشتیم اما چه سود!
اما چه سود که از این شدت بارندگی ها سود چندانی عاید مردم محروم دلفان نشده است زیرا به علت عدم وجود سدهایی برای آبگیری ، باران های سیل آسا راهی دیگر مناطق شد. تنها عایدی ما سیلاب هایی شد که گاهأ خساراتی نیز در بر داشت ، در واقع زحمتش برای ما و رحمتش برای دیگران بوده است.