یکی از آثار ویژه موزه جدید ملی ایران، جمجمه انسانی با قدمت بیش از ۸ هزار سال است که در کاوشهای یک باستانشناس انگلیسی به نام “جودیت پولار” در تپه عبدالحسین واقع در شهرستان دلفان استان لرستان کشف شده است…
نسیـــم دلفـان – این جمجمه متعلق به یک زن میانسال است که همراه با یک اسکلت دیگر، در حالت چمباتمه کشف شد. جمجمه این فرد از لحاظ ریختشناسی دچار تغییراتی شده است که به نظر انسانشناسان در دوره نوزادی روی داده است.
در این دوره که استخوانهای سر نوزاد هنوز نرم است، به تدریج با بستن سر به آن شکل داده شده است. سر نوزاد با دو باند پهن از زیر فک تا بالای سر بسته شده است که پس از مدتی باعث شده پیشانی و پشت سر باریکتر و درازتر از حد معمول شود و دو فرورفتگی در بالای سر به وجود بیاید.
آثار چنین سنت قدیمی بستن سر و تغییر شکل آن در دو روستای باستانی دیگر به نامهای گنجدره کرمانشاه و علیکُش در دهلران ایلام (پشتکوه لرستان) یافت شده است. اما این نمونهها پس از کاوش توسط باستانشناسان غربی به موزههای کانادا و آمریکا منتقل و در آنجا نگهداری میشوند. درنتیجه جمجمه تپه عبدالحسین لرستان تنها نمونه از این دوره است که در ایران به نمایش درآمده است.
لازم به ذکر است که این جمجمه به حالت شکسته و قطعهقطعه در کاوش باستانشناسان یافت شد و اخیراً پس از ۳ دهه از کشف آن توسط کارشناسان موزه ملی ایران بازسازی و آماده نمایش شد.
تپه عبدالحسین در نزدیکی روستایی به همین نام با قدمت ۹ هزار ساله مربوط به دوران نوسنگی در بخش مرکزی، دهستان خاوه شمالی شهرستان دلفان استان لرستان قرار دارد.
علاقهمندان میتوانند از این جمجمه منحصر به فرد در تالار شماره ۴ موزه پیش از تاریخ در موزه ملی ایران دیدن کنند. موزه ملی ایران هر روزه از ساعت ۹ صبح تا ساعت ۷ عصر پذیرای بازدیدکنندگان است.
همچنین حدود ۷ سال قبل یک گروه از باستانشناسان به سرپرستی “جلال عادلی” با کاوش در یک زمین کشاورزی در اطراف خرمآباد یک تابوت مفرغی که در داخل آن بقایای اسکلت، یک چشمبند و دهنبند طلا وجود دارد را کشف کردند.
وجود دو قطعه شی طلا و جنس این تابوت که از مفرغ است نشان می داد که این تابوت باید متعلق به یک فرد از طبقه بالای و خاص جامعه باشد. این تابوت به شکل وان حمام است و چهار دسته داشت.ابعادش ۱۸۰ سانتیمتر طول ، ۸۷ سانتیمتر عرض و ۵۵ سانتیمتر ارتفاع و بین ۲ تا ۵ میلیمتر ضخامت داشت. چشمبند و دهنبند داخل این تابوت نیز که روی چشم و دهن اسکلت کشف شده جای گرفته از ورقه نازک طلا ساخته شده بود.
از روی سفال هایی که در اطراف این تابوت کشف شده احتمال میروداین گنجینه به دوره پارتی تعلق داشته باشد.
اسکلت سردار اشکانی به همراه تابوت مفرغی چوبتراش در یکی از ویترینهای موزه باستانشناسی قلعه تاریخی فلکالافلاک خرمآباد به نمایش گذشاته شده است.
»مطالب صفحه دلفان شناسی را دنبال کنید (اینجا)